Theo quan sát của một số cá nhân, khi bắt đầu mùa mưa vào tháng 4 và tháng 5, ấu trùng ve sầu chui ra từ sâu trong lòng đất và trải qua quá trình biến đổi lần cuối thành ve sầu trưởng thành. Đây là cơ hội duy nhất để một số người bắt được những con ve sầu mới lột xác và sử dụng chúng để tạo ra những món ngon hấp dẫn. Sau đó, câu hỏi đặt ra – việc tiêu thụ ve sầu có phải là một lựa chọn khả thi không?
Danh Mục
Ve sầu có ăn được không?
Các chuyên gia cho biết, ve sầu là loài biến thái không hoàn toàn, nên không có khái niệm “nhộng” như ở bướm tằm. Việc gọi tên là nhộng ve sầu không xác thực. ve là thiếu trùng sống trong đất, còn gọi là kim thiền, là một siêu họ sâu bọ có đầu to, hai cánh có nhiều vân. Có khoảng 2.500 loài ve trên thế giới. ve sầu không chích, không cắn và vô hại đối với con người. ve sầu cũng được dùng làm thuốc Đông y.
Ở Việt Nam, người dân ở Tây Bắc thu bắt 2 loài ve (ve đen – Cryptotympana atrata và ve sầu xanh – Meimuna mongolica) để ăn. phần nhiều thế cuộc của ve là thời kỳ ấu trùng ở dưới đất với độ sâu khoảng từ 30cm đến 2,5m. Các ấu trùng ve hút nhựa rễ cây và có những chân trước đào bới rất khỏe.
ve sầu đã bị chết ngoài thiên nhiên dễ bị nhiễm nấm độc hay vi khuẩn… hoặc khi chế biến chưa làm sạch dễ nảy sinh độc tố. Do thời gian sinh sống cốt tử dưới lòng đất, ve sầu dễ nhiễm các loại nấm độc ký sinh. Đến nay chưa có nghiên cứu khoa học chính thức nào về dinh dưỡng trong ve sầu khi dùng làm thức ăn. Tuy nhiên, thói quen truyền miệng, nhiều người vẫn coi ve sầu là món nhậu ngon.
ve ăn được nhưng tiềm tàng nhiều hiểm nguy.
Những hiểm nguy tiềm tàng khi ăn ve sầu
Đang thời khắc giao mùa, là điều kiện thuận lợi cho ve sầu lột xác và trưởng thành. ve sầu non là món ăn dân dã, ngon, lạ miệng, rất được ưa thích. cho nên, nhiều người đã tự bắt ve về chiên xào để ăn trong bữa cơm hoặc lai rai với rượu, bia. Từ nhu cầu đó, việc bắt, mua bán ve nhiều năm trở lại đây trở nên phổ quát. Nhộng ve không có độc tố gây chết người nhưng lại dễ bị các loại nấm ký sinh trên cơ thể do sống sâu trong lòng đất lâu ngày. Đây chính là hiểm tiềm tàng khi dùng nhộng ve làm món ăn.
Đáp trên Báo Sức khỏe & Đời sống, GS Bùi Công Hiển, chuyện ăn ve tốt cho sức khỏe chưa được cơ quan chuyên môn ở Việt Nam kiểm chứng và cho kết luận khoa học. Nhưng người ăn ve sầu phải nhập viện, thậm chí tử vong xảy ra hằng năm ở rất nhiều nơi trong cả nước.
Các chuyên gia cho biết, do nhộng ve sống khá lâu trong môi trường trước khi lột và trưởng thành ngoi lên khỏi mặt đất nên rất dễ bị nhiễm vi khuẩn hay các loài nấm độc ký sinh trên thân thể. Loài nấm tên khoa học Gyrommitrin thường ký sinh trên thân ve có độc tố rất cao, cấu trúc của nó tương tự cấu trúc của một loài nấm độc.
Độc tố của nó không bị phá hủy bởi nhiệt độ cao, dù được nấu kỹ và lâu. Nếu bắt phải ổ nhộng ve sầu chưa lột xác và trên cơ thể chúng có sẵn loài nấm ký sinh này thì khi ăn phải, hậu quả sẽ khó lường.
Những ấu trùng ve bị nấm ký sinh thường có dạng hình dị kì: đầu nhỏ, phần về cuối đuôi hơi phình ra. Nếu ăn phải loại này vững chắc bị ngộ độc, tùy vào lượng ăn và độc tố của nấm có trên thân thể con nhộng mà mức nặng nhẹ khác nhau, có trường hợp chỉ ăn 1 con cũng bị ngộ độc.
Ngộ độc cấp tính xảy ra với các trình bày, như nôn, ói, co giật, hôn mê sâu và tăng nặng khi uống kèm với rượu, bia. Tỷ lệ tử vong rất cao nếu không cấp cứu kịp thời và điều trị đặc biệt.
Theo các chuyên gia, người dân không nên sử dụng nhộng của các loài côn trùng làm thức ăn, tránh xảy ra ngộ độc. Hiện có nhiều loại nhộng như nhộng bọ cạp, đuông dừa, dế, ve… có thể dùng làm thức ăn và có giá trị dinh dưỡng cao nhưng rủi ro ngộ độc rất lớn.